Sinds de bouw van de buurt begin 20e eeuw is het zuiden van Amsterdam bestemd voor de ‘gegoede’ bewoners. Hoogleraren, artsen, kunstenaars en ondernemers vonden een plek in de mooie, ruime maar vaak donkere huizen. Er waren badkamers (luxe!!!) en soms een centrale verwarming (ook zo’n luxe).
Zuid was in zekere zin een enclave die vooralsnog weinig binding had met de omliggende buurten.
Maar Amsterdam is veranderd. Het kreeg een grotere, rijk geschakeerde , hoogopgeleide (beroeps)bevolking en werd een van de Europese centra voor zaken, opleidingen, congressen.
De gemeente moest op zoek naar een even hoogwaardige plek om haar dienstverlening aan de kantoorhoudende sector, aan de onderwijsinstellingen en aan de nieuwe internationaal georiënteerde bewoners te kunnen realiseren. Die plek werd gevonden in de meer dan 3 km brede Zuidas, grenzend aan de wijk Zuid aan de ene kant en Buitenveldert aan de andere kant.
Een treinstation was er al. De luchthaven Schiphol lag op korte afstand. De havens waren bereikbaar. Het moest een internationale plek worden zoals Londen en New York die kennen, een Financial Mile. Internationale architecten zijn aangetrokken om de hoogbouw te realiseren. Er moest een metrolijn komen om de verbindingen met de noordelijke helft van de stad te garanderen. Er werd gedacht in moderne termen van duurzaamheid en energiebesparing. Flexplekken, lichte woningen, alle comfort, grote terrassen,
Hier zouden mensen in internationaal verband willen werken en wonen.
‘Wonen en werken op de Zuidas is wonen in luxe woon/werkcomplexen’: dezelfde tekst hoorden we begin 1900 over de nieuwe wijk van Berlage, Amsterdam Zuid.
Terwijl Plan Zuid en Buitenveldert werden ontworpen als stadsuitbreidingen voor nieuw verworven territorium, is de Zuidas gesitueerd op bestaand Amsterdams grondgebied dat overlapt met delen van deze beide oudere plangebieden. Vanaf ca 1975 begonnen zich hier grote kantoren te vestigen, in de nabijheid van het in 1978 geopende Station Zuid.
Binnen de kaders van het Masterplan Zuidas uit 1998 wordt nu gebouwd aan een hypermoderne gemengde stadswijk in hoge dichtheid. Tegelijk wordt daarbij aangestuurd op het maken van een verbindingszone tussen de aangrenzende stadsdelen, bijvoorbeeld door middel van het megaproject Zuidasdok. Recent opgeleverde kantoren als het New Yorks aandoende 900 Mahler van INBO en 1000 Mahler van OZ, maar ook woonblokken als Gershwin Brothers ontworpen door LEVS Architecten maken dat de Zuidas kan uitgroeien tot een uitzonderlijk stedelijk centrum.
De Zuid As refereert aan een Nieuw Tijdperk met andere eisen en verwachtingen en een hele andere sfeer. Een tijdperk waar ook de oude wijken mee geconfronteerd zullen worden, al was het maar door de toename van het bevolkingsaantal en de toename van nationaliteiten in de directe omgeving.
Ik wil ik u in mijn rondleiding graag proberen te enthousiasmeren voor een internationale stijl van bouwen, een duurzame toepassing van materialen en voorzieningen en een spannende ontwikkeling van dit deel van de stad.
Een uitgebreider wandeling van west naar oost en terug langs 30 gebouwen die het hart van de Zuidas uitmaken en de diverse internationale architectuur representeren.
Duur 1 tot anderhalf uur, rond 2 km lopen.
Vertrek bij ingang café Loetje aan de Parnassusweg.
Kosten rondleiding 10 euro p.p.
Opgeven bij Josje Schoffer Huijzer, 0651500340 of jhuijzer@hotmail.com